фільмы
конкурсы
пра нас
04–21˚ лістападА’24
04–21˚ лістападА’24
фільмы
конкурсы
пра нас
2023
2023
Сёння нехта з беларусаў жыве ў Беларусі, а многія па-за яе межамі.
З-за гэтага мяне атаймоўвае дзіўное адчуванне дуалізму, як у дзяцінстве. Быццам бы я тут, але адначасова нібыта і там. Быццам бы там — гэта ўсё адно, што тут. Быццам бы ніколі мяжа паміж тут і там не была такой працяглай, і аданачасова такой ілюзорнай. А пытанне “хто я?” ніколі не стаяла так востра.
Тут і там — гэта пра дуалізм. Нават пра некалькі відаў дуалізму.
Адзн від дуалізму пра тое, што ўнутры Беларусі інсуе дзве Беларусі. Адна —памяркоўная, паслухмяная, рускамоўная. Яна ідзе на кампраміс з тымі, у каго сіла і ўлада, у каго кнут і пернік. Гэтая Беларусь не задае лішніх пытанняў, верыць дзяржаўнаму тэлебачанню, гатовая маўчаць, заплюшчваць вочы на здзекі і гвалт за ільготную кватэру. Гатовая здзекаацца з сваіх жа дзеля таго, каб не страціць уладу, якой, вядома, бязлітасна злоўжывае.
Другі від дуалізму не тое, каб упершыню з’явіўся тры гады таму, але ў маім жыцці і ў жыцці нашага кінафестывалю “Паўночнае ззянне” яскрава стаў адчувацца менавіта тады. А сёлета ўжо можна без сумневаў сказаць, што ёсць Беларусь тут, а ёсць Беларусь там. Так шмат з нас вымушаныя былі з’ехаць з краіны, туліцца па хостэлах у Вільні ці жыць па сямёра чалавек у адной кватэры ў “Варшаве ці Тбілісі, што мы свядома ці несвядома перацягнулі сваю Беларусь з сабой.
Але для нас, бежанцаў (я наўмысна ўжываю тут такое радыкальнае слова са спасылкай на эсэ Ханны Арэндт “Мы, бежанцы”, якое стала адным з раздзелаў яе кнігі “Вытокі таталетарызму”) з’явілася іншае ТАМ. Беларусь засталася ТАМ. Цяпер паміж намі непераадольная мяжа. І калі разважаць яшчэ больш радыкальна, то пры самым негатыўным збегу абставін ёсць рызыка, што многія з нас больш ніколі больш не змогуць яе наведаць. ТАМ становіцца нечым недасяжным, далёкім, нечым, куды мы можам прыязджаць толькі ў снах ці марах. Нечым, што мы можам захоўваць толькі у тут і цяпер праз свае рашучыя бясстрашныя дзеянні, размовы, любоў, павагу і памяць. Каб плады гэтых дзеянняў неслі наш агонь, няхай сабе гэта будзе і маленькая налепка.
Гэта само па сабе проста чароўна. СЮДЫ, унашае ТУТ, мы перацягнулі з сабой свае кнігі, сваю мову, свае сцягі, усе свае шмоткі, якія старанна абеларушваем нацыянальнымі колерамі і арнаментамі. Бо гэта - тое, што адрознівае нас ад іншых, калі мы за мяжой, і аб’ядноўвае нас паміж сабой у замежжы. Беларус беларусу беларус — прызвычаліся мы жартаваць. І лёс эміграцыі зводзіць нас з тымі, з кім унутры краіны мы, можа быць, ніколі не сустрэліся бы, не пазнаёміліся, не пасябравалі. Нам хочацца крычаць пра тое, што мы беларусы, хочацца быць бачнымі, заўважнымі і заўважанымі.
Другая Беларусь — дзёрзкая, безкампрамісная, лямянтуе (па-беларуску!) пра кожную несправядлівасць, выходзіць на плошчы і вуліцы, пераадольвае страх, салідарызуецца, змагаецца за змены кожны дзень. Кожны дзень. Гэтая Беларусь прыдумляе ўсё новыя і новыя спосабы супраціву, выдае кнігі ў падполлі, піша пад псеўданімам, ды і пад сваім уласным іменем, бо ўжо больш нічога не баіцца, — даколі! Пра гэтую Беларусь я даведалася ў пятым класе, калі ўбачыла на металічным слупе на дзіцячай пляцоўцы налепку з мапай Беларусі. На гэтай мапе бела-чырвона-белыя колеры перакрывалі чырвона-зялёныя. Ад гэтай налепкі веяла нечым новым, нейкай свабодай, але і небясьпекай. Нечым, пра што хацелася даведацца больш і пра што мне тады зусім малой інфармацыю знайсці было з прынцыпе немагчыма. Памятаю, як толькі хадзіла і чакала новага знаку.
Маніфест
маніфест
маніфест
Увага
адлегласць
адлегласць
увага
адлегласць
адлегласць
Увага
Адлегласць
Адлегласць
увага
адлегласць
адлегласць
заснавальніца і дырэктарка
фестывалю паўночнае ззянне
фестывалю паўночнае ззянне
воля
чайкоўская
чайкоўская
Журы Беларускага Конкурсу
Сёлетні Беларускі конкурс складаецца з 12 фільмаў: гэта поўнаметражныя, кароткаметражныя; ігравыя, дакументальныя, анімацыйныя; сацыяльныя, рамантычныя і камедыйныя стужкі.
Фільмы Беларускага конкурсу будзе традыцыйна ацэньваць міжнароднае журы, у склад якога ўвайшлі ўкраінская прадзюсарка Дар'я Бассель, беларускі рэжысёр Аляксей Палуян, дырэктар Еўрапейскага кінарынку Berlinale Дэніс Рух.
Фільм, які заваюе Гран-пры, атрымае грашовы прыз у памеры 1200$, а тая стужка, якой сябры журы прысудзяць Спецыяльны прыз, атрымае 800$. Таксама журы могуць дадаткова адзначыць карціны конкурсу спецыяльнай згадкай. Прызавая падтрымка прадастаўляецца тэлеканалам 'Current Time'.
Фільмы Беларускага конкурсу будзе традыцыйна ацэньваць міжнароднае журы, у склад якога ўвайшлі ўкраінская прадзюсарка Дар'я Бассель, беларускі рэжысёр Аляксей Палуян, дырэктар Еўрапейскага кінарынку Berlinale Дэніс Рух.
Фільм, які заваюе Гран-пры, атрымае грашовы прыз у памеры 1200$, а тая стужка, якой сябры журы прысудзяць Спецыяльны прыз, атрымае 800$. Таксама журы могуць дадаткова адзначыць карціны конкурсу спецыяльнай згадкай. Прызавая падтрымка прадастаўляецца тэлеканалам 'Current Time'.
Прадзюсарка, кіраўніца індустрыйнай платформы міжнароднага фестывалю дакументальнага кіно пра правы чалавека Docudays UA
УКРАІНА
Дар'я Бассель працавала з тэлевізіяй і камерцыйнай прадукцыяй. У 2011 годзе далучылася да міжнароднага фестывалю дакументальнага кіно пра правы чалавека Docudays UA як праграмерка, а пазней стала на чале індустрыйнай платформы. Пачала прадзюсарскую кар'еру ў 2013-м. Брала ўдзел у фестывалі Eurodoc, імпрэзе Producers Network у межах Канскага кінакірмашу (Marché du Film), трэнінгах Ex Oriente і EAVE, працавала ў журы такіх фестываляў, як Visions du Réel, IDFA, Cinedoc Tbilisi, Astra, One World у Празе, у Адэскім і Кракаўскім міжнародных кінафестывалях. У ліку яе прадзюсарскіх работ карціны «Звонку» (Outside, 2022), што дэбютавала на фестывалі CPH:DOX і паказвалася больш чым на 20 кінафестывалях па ўсім свеце, і «Бачанне матыля» (Butterfly's Vision, 2022), упершыню паказаная ў Канах у межах праграмы Un Certain Regard. Выступала супрадзюсаркай намінавага на Оскар дакументальнага фільма «Дом з аскепкаў» (A House Made Of Splinters, 2022).
Дар'я
Бассель
Бассель
Рэжысёр
БЕЛАРУСЬ
Аляксей Палуян нарадзіўся ў Беларусі ў 1989 годзе. Вядомы як рэжысёр кароткіх мастацкіх фільмаў і арыгінальных дакументальных твораў, якія можна пабачыць на кінафестывалях усяго свету. Чалец Еўрапейскай кінаакадэміі, сузаснавальнік Беларускай незалежнай кінаакадэміі, выпускнік адукацыйнай секцыі Берлінале Berlinale Talents. У 2019 годзе на кінафестывалі Clermont-Ferrand адбылася прэм'ера кароткаметражкі Аляксея «Возера радасці» (Lake Of Happiness). Кінастужка атрымала некалькі ўзнагарод міжнародных фестываляў і ў 2020-м трапіла ў намінацыю кароткаметражак Прэміі Еўрапейскай кінаакадэміі 2020, лонг-ліст прэміі Оскар 2021 у намінацыі «Найлепшае гульнявое кароткаметражнае кіно». У 2021-м дакументальны дэбют Аляксея, фільм «Смеласць» (Courage), быў прэзентаваны на 71-м Берлінскім міжнародным фестывалі і ўключаны ў праграмы фестываляў IDFA, Visions du Réel, CPH:DOX, HotDocs, Sheffield Doc/Fest і Кракаўскага міжнароднага кінафестывалю, а пазней і ў лонг-ліст Прэміі Еўрапейскай кінаакадэміі 2022.
Аляксей Палуян
Дырэктар Еўрапейскага кінарынку
ГЕРМАНІЯ
Дэніс Рух узначальвае Еўрапейскі кінарынак з 2020 года. Вывучаў культуралогію, сацыялогію, аўдыявізуальныя камунікацыі і гісторыю ў Брэмене (Германія) і Валенсіі (Іспанія). У 2008-м, у студэнцкія часы, Дэніс пачаў працаваць на Міжнародным фестывалі незалежнага кіно ў Альдэнбургу, сукіраўніком якога стаў у 2011-м. З 2010 года пачаў супрацу з Independent Partners Film. З 2012-га да 2020-га Рух ўзначальваў аддзел супрацы з міжнароднымі фестывалямі і камунікацый з прадзюсарамі ў German Films. Дэніс рэгулярна чытае лекцыі ў кінашколах, выступае на панэлях кінаканферэнцый і фестываляў, засядае ў журы.
Дэніс
руХ
руХ
пераможцы Беларускага Конкурсу
Сёлета Беларускі конкурс «Паўночнага ззяння» сабраў рознае, але па-сапраўднаму шчырае кіно. Фільмы расказваюць пра перажытае і асэнсаванае, пра разнастайныя бакі жыцця, у якіх драмы стагоддзя і мастацкая выдумка сведчаць пра наш цяжкі, абсурдны і парадаксальны час, які патрабуе ад кожнага адвагі і пачуцця годнасці. Такі сумленны погляд у беларускім кіно заўсёды быў у дэфіцыце, але сёння гэта становіцца галоўнай адметнай рысай нацыянальнай кінематаграфіі, якая існуе насуперак ідэалагічным дыктатам і законам кінабізнэсу.
Прызавая падтрымка Беларускага Конкурсу
гран-пры беларускага конкурсу
РАДЗІМА
РЭЖ. ГАННА БАДЗЯКА, АЛЯКСАНДР МІХАЛКОВІЧ | ШВЕЦЫЯ, УКРАІНА, НАРВЕГІЯ | 2023 | 92 ХВ. | ДАКУМЕНТАЛЬНЫ
Беларусы ў цicках Бацькаўшчыны: нашумелы дакументальны фільм пра згубны ўплыў савецкіх казарменных законаў на грамадзянскае жыццё Беларусі
Рэжысёры фільма атрмымліваюць грашовы прыз $1,200
Рэжысёры фільма атрмымліваюць грашовы прыз $1,200
Фільм, створаны таленавітым дуэтам, паглыбляецца ў трывожную рэальнасць гвалту як метаду кантролю ў беларускім войску. Аповед з вялікай далікатнасцю раскрывае змрочную «традыцыю» цкавання, катаванняў і забойстваў, якая дзесяцігоддзямі пераследуе прызыўнікоў. «Радзіма» не толькі зазірае ў прыхаванае жыццё арміі, але і з'яўляецца пранізлівым даследаваннем усяго грамадства, якое кіруецца негалосным законам санкцыянаванага дзяржавай гвалту.
Міхалковіч і Бадзяка па-майстэрску малююць няўмольны партрэт мілітарысцкага, моцна патрыярхальнага грамадства, якое захрасла ў гвалце і прапагандзе. Нягледзячы на тое, што аповед не выклікае аптымізму, само існаванне гэтага таленавітага фільма, прагледжанага гледачамі па ўсім свеце, дае надзею на тое, што заганны круг траўм і санкцыянаванага дзяржавай гвалту ўрэшце будзе разарваны са з'яўленнем новага пакаленне вызваленых беларусаў.
Міхалковіч і Бадзяка па-майстэрску малююць няўмольны партрэт мілітарысцкага, моцна патрыярхальнага грамадства, якое захрасла ў гвалце і прапагандзе. Нягледзячы на тое, што аповед не выклікае аптымізму, само існаванне гэтага таленавітага фільма, прагледжанага гледачамі па ўсім свеце, дае надзею на тое, што заганны круг траўм і санкцыянаванага дзяржавай гвалту ўрэшце будзе разарваны са з'яўленнем новага пакаленне вызваленых беларусаў.
Каментар журы
спецыяльны прыз
ПЕРАТРЫМКА
РЭЖ. АНДРЭЙ КАШПЕРСКІ, БЕЛСАТ | ПОЛЬШЧА | 2022 | 20 ХВ. | ІГРАВЫ
Абсурд мацнеў: анекдот з чалавечым душком аб сілавіках і рэпрэсіях навыварат.
Рэжысёр фільма атрымлівае грашовы прыз $800
Рэжысёр фільма атрымлівае грашовы прыз $800
Тое, як рэжысёр Андрэй Кашперскі распавядае гісторыю, спароджаную імкненнем беларускіх уладаў любым коштам падавіць пратэсты, здзівіла членаў журы. Гэты фільм унікальны, арыгінальны, смелы і смешны, а яго гумар не толькі адлюстроўвае дзівацтва дзяржаўных рэпрэсій, але і з'яўляецца спосабам супраціву, якому журы выражае захапленне і падтрымку. Гэтай кінастужкай Андрэй Кашперскі акрэслівае свой уласны стыль.
Каментар журы
спецыяльнАЯ ЗГАДКА
ДЗЁННІК АНАСТАСІІ
РЭЖ. МАКСІМ БУЙНІЦКІ | ПОЛЬШЧА | 2022 | 20 ХВ. | ДАКУМЕНТАЛЬНЫ
Лекаванне мастацтвам: дакументальная споведзь беларускай мастачкі ў эміграцыі.
Творчы і цёплы партрэт, які кранае нас сваім майстэрствам. Нягледзячы на загадзя акрэсленую тэму, нас зачароўвае падыход да галоўнай гераіні, якая праўдзіва паказвае свой спосаб барацьбы з траўмай праз мастацтва. Выразным і спачувальным назіраннем за сваёй гераіняй рэжысёр надае голасу мастачкі яскравую афарбоўку ў няпростыя часы.
Каментар журы
Журы Конкурсу
дэбютаў
дэбютаў
Упершыню на «Паўночным ззянні» — Конкурс дэбютаў! На працягу фестывалю міжнароднае журы ацэняць 13 поўнаметражных карцін з Паўночнай Еўропы і Балтыі, якія сталі першымі або другімі самастойнымі фільмамі маладых рэжысёраў. Фільм-пераможца заваюе званне Найлепшага фільма, у той жа час журы змогуць адзначыць Спецыяльнымі згадкамі і іншыя стужкі конкурснай праграмы. Далучайцеся да прагляду Конкурсу дэбютаў, каб даведацца пра новыя гучныя імёны ў сусветным кіно!
Вітаўтас Пуйдокас — рэжысёр дакументальных фільмаў, фрылансер з Вільнюса. Атрымаў дыплом Сурэйскага ўніверсітэта (Вялікабрытанія) па спецыяльнасці «медыя- і кіназнаўства». Пачаў кар'еру на літоўскім нацыянальным тэлебачанні як сцэнарыст і рэжысёр. Прэм'ера яго дэбютнага поўнаметражнага дакументальнага фільма El Padre Medico адбылася на Міжнародным кінафестывалі ў Камдэне (ЗША), стужка была намінаваная на найлепшы дакументальны фільм Літвы. Яго сярэднеметражны фільм «Перш чым яны сустрэнуцца» (Before They Meet) у межах сумеснага праекта рэжысёраў з шасці краін Borderline быў намінаваны на найлепшы фламандскі дакументальны серыял. Таксама Вітаўтас ініцыяваў сумесныя здымкі дакументальнага фільма «Ліст да Украіны» (A Letter to Ukraine), да якіх далучыліся больш за 100 літоўскіх фільммейкераў. У 2022 годзе атрымаў узнагароду Вільнюскага кінафестывалю Kino Pavasaris як пачынаючы мясцовы фільммейкер. Фільмы Пуйдокаса паказваюцца на шматлікіх еўрапейскіх і амерыканскіх кінафестывалях. Апроч дакументальнага кіно ён здымае кліпы і відэаінсталяцыі. Творы рэжысёра ахопліваюць такія тэмы, як міграцыя, гісторыя і ідэнтычнасць.
Вітаўтас Пуйдокас
Рэжысёр, прадзюсар
ЛІТВА
Ганна нарадзілася ў Беларусі, цяпер жыве і працуе ў Бельгіі. Мае дыплом магістарскай праграмы DocNomads у рэжысуры дакументальнага кіно. Цікавіцца пераважна крэатыўнай дакументалістыкай, гібрыдным і эксперыментальным кіно. Выступала як рэжысёрка і мантажорка некалькіх каротка- і поўнаметражных дакументальных фільмаў для фестываляў па ўсім свеце. Працавала над дакументальным серыялам Borderline (2021) сумесна з бельгійскай кампаніяй Off World Production: рэжысавала эпізод Where The World End, мантажавала Before They Meet. З імі ж мантажавала дакументальны фільм We Will Remember Them, што закрываў праграму Міжнароднага дакументальнага кінафестывалю Visions du Réel у 2019 годзе. Апроч таго рабіла мантаж для дакументальнага фільма Touche і адной серыі дакументальнага серыяла Draw for Change, што выйшлі ў 2023 годзе. Выпускніца адукацыйных праграм EsoDoc, CIRCLE Women Doc Accelerator, Baltic Sea Docs, EurasiaDoc і B2B Doc.
ГАННА
САЎЧАНКА
САЎЧАНКА
РэжысёрКА, МАНТАЖОРКА
БЕЛАРУСЬ
Віктар Нордэншэльд — шведскі рэжысёр, прадзюсар, лаўрэат кінапрэмій, а таксама журналіст-міжнароднік. Аўтар мноства фільмаў для шведскага тэлебачання. Прэм'ера яго кароткаметражнай стужкі «Як не з гэтага свету» (2014) адбылася на Берлінале. Яго першы поўнаметражны фільм «Феміністар» (2019) быў прадстаўлены на Міжнародным фестывалі дакументальнага кіно ў Капенгагене CPH:DOX у 2019 годзе, прэм'ера другога фільма «Па шведскай мадэлі» адбылася на Гётэборгскім кінафестывалі, а версія стужкі была прадстаўлена на CPH:DOX. Магістр Стакгольмскага ўніверсітэта драматычных мастацтваў, бакалаўр журналістыкі ў Нідэрландах і Даніі. У якасці журналіста супрацоўнічае з Шведскім камітэтам па размеркаванні грантаў у галіне мастацтва і Балтыйска-Чарнаморскай асацыяцыяй дакументалістаў B2B Doc.
Віктар Нордэншэльд
Рэжысёр, прадзюсар
Швецыя
пераможцы Конкурсу дэбютаў
У гэтым годзе «Паўночнае ззянне» ўпершыню адкрывае міжнародны конкурс дэбютных работ. У яго ўвайшлі 13 поўнаметражных дакументальных і ігравых фільмаў рэжысёраў і рэжысёрак з краін Скандынавіі і Балтыі. Ва ўсіх гэтых стужках аўтары і аўтаркі эксперыментуюць з формай кіно і знаходзяць новыя падыходы да гісторый пра людзей, месцы, прыроду, творчасць, сучаснае грамадства і асабістыя перажываннi. Большасць фільмаў, прадстаўленых у конкурсе, адзначаны прызамі і намінацыямі найбуйнейшых міжнародных фестываляў: Канскі кінафестываль, Берлінале, «Сандэнс», Лакарна, IDFA, CPH:DOX.
пераможца
АПАЛОНІЯ, АПАЛОНІЯ
РЭЖ. ЛЕА ГЛОБ | ДАНІЯ, ПОЛЬШЧА, ФРАНЦЫЯ | 2022 | 116 ХВ. | ДАКУМЕНТАЛЬНЫ
Дакументальная сенсацыя мінулага года — шчырая і захапляльная хроніка барацьбы маладой мастачкі за сваё месца ў сусвеце мастацтва. Фільм здымаўся на працягу 13 гадоў.
Шчырае і прыгожае даследаванне двух пераплеценых падарожжаў: мастачкі Апалоніі і рэжысёркі, якая апавядае яе гісторыю. Нягледзячы на, здавалася б, зусім розныя жыццёвыя выклікі, жанчыны знаходзяць паразуменне ў сваім імкненні перадаць рэчаіснасць праз выявы. Гэты фільм выходзіць за рамкі тыповага партрэта мастака; гэта сведчанне глыбокага ўплыву, які можа аказаць здымка чужой гісторыі на рэжысёра. У сваёй прастаце "Апалонія, Апалонія" паказвае моцную сувязь паміж аповедам і асабістай трансфармацыяй.
Каментар журы
спецыяльныЯ ЗГАДКІ
АПОШНЯЯ ВЯСНА
РЭЖ. ФРАНЦІШКА ЭЛІАСЕН | НАРВЕГІЯ | 2022 | 79 ХВ. | ІГРАВЫ
Экзістэнцыйная экафемінісцкая фантазія, якая атрымала дзве ўзнагароды кінафестывалю ў Лакарна.
«Апошняя вясна» — гэта фільм, створаны сэрцам і інтуіцыяй - двума найкаштоўнейшымі інструментамі, якія можа атрымаць кінематаграфіст, інструментамі, якія нараджаюць сапраўдную творчасць і вобразнасць. Якое месца мы, людзі, мусім займаць у ландшафце гэтай смяротнай планеты? Гэта пытанне, якое трэба ўспрымаць не толькі рацыянальна, але і праз сувязь з нашым глыбокім «я». І фільм Францішкі Эліясэн скіроўвае нас менавіта ў гэтым напрамку. Смелае і дзёрзкае выказванне свайго пакалення і часу.
Каментар журы
ГОРЫ
РЭЖ. КРЫСЦІЯН АЙНСХОЙ | ДАНІЯ | 2022 | 88 ХВ. | ДАКУМЕНТАЛЬНЫ
Гэтай сям'і патрэбны новы герой: кранальны аўтапартрэт рэжысёра, яго братоў і разбуральнай трагедыі, якая прывяла да адчужэння адзін ад аднаго.
Фільм «Горы» Крысціяна Айнсхоя даследуе ўнутраны стан некалькіх маладых людзей і звычайнай, але ўнікальнай сям'і. Традыцыйная і адначасова непаўторная, з выразным закадравым каментаром, гэта стужка - шчырае, забаўнае, дакучлівае, самасузіральнае, а часам трошкі крынжовае падарожжа. Бацька рэжысёра купляе камеру, каб зафіксаваць жыццё, якое знікне; гэта задача ўрэшце пераходзіць да наступнага пакалення, і рэжысёр пастаянна дакументуе, аднойчы называючы сябе «агідным дзядзькам». Ён і яго сям'я - адзіныя аб'екты. Прысутнасць камеры часам выклікае дыскамфорт, але заўсёды цікавая. Урэшце камера набліжае герояў адзін да аднаго, а гледачоў — да саміх сябе.
Каментар журы
2022
2022
– Зачыні акно, камароў напускаеш! – хвалюецца бабуля. Я слухаюся і імчу на кухню есці пышкі і піць кісель. А потым хаджу хвосцікам за бабуляй і дапамагаю ёй карміць курэй, свіней і сабаку Барсіка.
Вось гэта мой дом. Хата ў вёсцы Чаропкі, дзе жывуць усяго восем сем'яў.
І я не ведаю, ці пабачу гэты дом зноў. І не толькі таму, што пасля смерці бабулі мама прадала хату, а новыя гаспадары так неахайна ставіліся да маёмасці, што выпадкова спалілі дом… Але і таму, што паехаць у Беларусь цяпер для мяне (і не для мяне адной) – справа небяспечная.
"Магчымасць вярнуцца – даражэйшая за магчымасць з'ехаць", – напісаў у Інстаграме адзін беларускі пісьменнік. I couldn't agree more.
Тут я яшчэ думаю пра тое, што ўкраінскія фільммэйкеры могуць паехаць дадому і здымаць там кіно, нягледзячы на жудасную небяспеку, якую нясе вайна. А беларускія фільммэйкеры не могуць вярнуцца ў нібыта мірную краіну. Як так? Што гэта за "кот Шродынгера"?..
Бянтэжыць і гэты разрыў паміж тымі, хто з'ехаў з Беларусі, і тымі, хто застаўся. Хочацца захаваць сувязь паміж беларусамі, дзе б яны ні апынуліся. Хочацца, каб адлегласць нас аб'ядноўвала ў такі няпросты час. Пакуль адзіная магчымасць для "Паўночнага ззяння" не страціць "сувязь з рэчаіснасцю", то-бок з тымі, хто ў Беларусі, – гэта працягваць рабіць кінафестываль, хаця бы ў анлайне. І трансляваць вам, беларусы на радзіме і беларусы замежжа, што мы ўсе – дарога і мэта ў нас адна.
Часам тэлефаную маме і кажу:
– Мам, пакажы мне мае кніжкі, я сумую па сваіх кніжках.
Мама смяецца, кажа, што я дзіўная, але паліцу з кніжкамі паказвае. І я гляджу на томікі вершаў Барадуліна, Бураўкіна і "Чарнобыльскай малітвы" Святланы Алексіевіч – усе з аўтографамі, – першы зборнік вершаў Вальжыны Морт, кніжку Паўла Сцяцко "Культура мовы", якая некалі адкрыла мне вочы на тое, чаму ў беларускай мове ўсё акурат так, а не інакш. Гартаю вачыма старонкі зборнікаў вершаў Цёткі і п'есаў Уршулі Радзівіл.
Вось гэта мой дом. Хата ў вёсцы Чаропкі, дзе жывуць усяго восем сем'яў.
І я не ведаю, ці пабачу гэты дом зноў. І не толькі таму, што пасля смерці бабулі мама прадала хату, а новыя гаспадары так неахайна ставіліся да маёмасці, што выпадкова спалілі дом… Але і таму, што паехаць у Беларусь цяпер для мяне (і не для мяне адной) – справа небяспечная.
"Магчымасць вярнуцца – даражэйшая за магчымасць з'ехаць", – напісаў у Інстаграме адзін беларускі пісьменнік. I couldn't agree more.
Тут я яшчэ думаю пра тое, што ўкраінскія фільммэйкеры могуць паехаць дадому і здымаць там кіно, нягледзячы на жудасную небяспеку, якую нясе вайна. А беларускія фільммэйкеры не могуць вярнуцца ў нібыта мірную краіну. Як так? Што гэта за "кот Шродынгера"?..
Бянтэжыць і гэты разрыў паміж тымі, хто з'ехаў з Беларусі, і тымі, хто застаўся. Хочацца захаваць сувязь паміж беларусамі, дзе б яны ні апынуліся. Хочацца, каб адлегласць нас аб'ядноўвала ў такі няпросты час. Пакуль адзіная магчымасць для "Паўночнага ззяння" не страціць "сувязь з рэчаіснасцю", то-бок з тымі, хто ў Беларусі, – гэта працягваць рабіць кінафестываль, хаця бы ў анлайне. І трансляваць вам, беларусы на радзіме і беларусы замежжа, што мы ўсе – дарога і мэта ў нас адна.
Часам тэлефаную маме і кажу:
– Мам, пакажы мне мае кніжкі, я сумую па сваіх кніжках.
Мама смяецца, кажа, што я дзіўная, але паліцу з кніжкамі паказвае. І я гляджу на томікі вершаў Барадуліна, Бураўкіна і "Чарнобыльскай малітвы" Святланы Алексіевіч – усе з аўтографамі, – першы зборнік вершаў Вальжыны Морт, кніжку Паўла Сцяцко "Культура мовы", якая некалі адкрыла мне вочы на тое, чаму ў беларускай мове ўсё акурат так, а не інакш. Гартаю вачыма старонкі зборнікаў вершаў Цёткі і п'есаў Уршулі Радзівіл.
Немагчымасць дакрануцца да кніжак, абняць маму і тату, паказаць фільмы "Ззяння" ў менскіх кінатэатрах – пакутлівае выпрабаванне. Не думала, што для мяне, як для жанчыны з ментальнасцю вандроўніцы, магчымасць вярнуцца дадому будзе такой важнай. Зразумела я гэта толькі тады, калі магчымасць знікла.
Якраз таму, што адчуванне дому і ўнутранай бяспекі хочацца захаваць, якраз таму, што павінна ж быць у жыцці хоць нешта нязменнае і надзейнае, мы працягваем праводзіць кінафестываль "Паўночнае ззянне". Таму што гэта такі наш дом на колах, міні-бус, які мы ўжо неяк абжылі, абставілі вінтажнай мэбляй і посудам з мумікамі ды транспартавалі ў геаграфічна больш бяспечнае месца. Спадзяёмся, часова. І пачуваемся мы тут, сапраўды, як дома. Што гэта? Унутраная эміграцыя ці здаровая спроба выжыць у нездаровых абставінах?
"Кожны чалавек носіць сваё неба з сабою", як пісаў Уладзімір Караткевіч. Разбегліся мы па свеце, кожны і кожная цяпер носім свае дамы з сабою.
У міні-буса пад назвай "Паўночнае ззянне" ёсць колы, а таму ў любую хвіліну ён можа крануцца з месца і рушыць у кірунку дому.
Мы пастаянна ў руху па дарозе дадому. Доўгая дарога дадому. Імбрычак, галавешка, шуфлядка, сланечнік, шыпшына, вейкі, ложак, зэдлік, завіруха, лістапад. Жыццё – гэта спрадвечная дарога дадому, шлях да сябе, да сваёй ідэнтычнасці, шлях душы. Гэта дарога для смелых. Дарога – гэта мы. У дарозе – як дома.
Якраз таму, што адчуванне дому і ўнутранай бяспекі хочацца захаваць, якраз таму, што павінна ж быць у жыцці хоць нешта нязменнае і надзейнае, мы працягваем праводзіць кінафестываль "Паўночнае ззянне". Таму што гэта такі наш дом на колах, міні-бус, які мы ўжо неяк абжылі, абставілі вінтажнай мэбляй і посудам з мумікамі ды транспартавалі ў геаграфічна больш бяспечнае месца. Спадзяёмся, часова. І пачуваемся мы тут, сапраўды, як дома. Што гэта? Унутраная эміграцыя ці здаровая спроба выжыць у нездаровых абставінах?
"Кожны чалавек носіць сваё неба з сабою", як пісаў Уладзімір Караткевіч. Разбегліся мы па свеце, кожны і кожная цяпер носім свае дамы з сабою.
У міні-буса пад назвай "Паўночнае ззянне" ёсць колы, а таму ў любую хвіліну ён можа крануцца з месца і рушыць у кірунку дому.
Мы пастаянна ў руху па дарозе дадому. Доўгая дарога дадому. Імбрычак, галавешка, шуфлядка, сланечнік, шыпшына, вейкі, ложак, зэдлік, завіруха, лістапад. Жыццё – гэта спрадвечная дарога дадому, шлях да сябе, да сваёй ідэнтычнасці, шлях душы. Гэта дарога для смелых. Дарога – гэта мы. У дарозе – як дома.
Маніфест з нагоды 8-га фестывалю кіно
"Паўночнае ззянне" —
ЯК ДОМА
"Паўночнае ззянне" —
ЯК ДОМА
Заснавальніца і дырэктарка
кінафестывалю «Паўночнае ззянне»
кінафестывалю «Паўночнае ззянне»
Воля Чайкоўская
2021
2021
МАНIФЕСТ
МАНIФЕСТ
МАНIФЕСТ
МАНIФЕСТ
МАНIФЕСТ
МАНIФЕСТ
Мы пастаянна задаем сабе пытанні: куды мы ідзем? Насустрач чаму мы рухаемся? Асабліва, мы задаем сабе гэтыя пытанні, калі здаецца, што ўсё спынілася, тупік, надзеі няма ці яна паслабела, калі з'яўляецца адчуванне, што няма развіцця і не зразумела, які вынік нас чакае наперадзе.
У моманты ўздыму і радасці такія пытанні надаюць сілаў, матывацыі, адчуванне маштабу і перспектывы. У моманты роспачы і адчаю — гэтыя пытанні могуць бянтэжыць і турбаваць разварушаную свядомасць яшчэ больш, блытаць думкі і абуджаць страхі.
А раптам будзе яшчэ горш? А, можа быць, лепей было наогул нічога не спрабваць і не рабіць? А можа?... А што калі? А рабіць кінафестываль ці не рабіць? А рабіць яго ў online-фармаце ці ўжывую? І так далей да бясконцасці. І так можна проста з'ехаць зглузду ад колькасці пытанняў і адсутнасці дакладных адказаў і гарантый.
Гэтыя навязлівыя думкі-сумневы не робяць нашае жыццё лягчэйшым. Мы ніколі не даведаемся "а што калі". Ёсць толькі тут і цяпер. А час ідзе. І даводзіцца рабіць выбар за выбарам, якія вядуць нас туды, дзе мы цяпер.
Хтосьці можа параіць нам, што рабіць? Не. Хтосьці можа гарантаваць нам той ці іншы канкрэтны вынік? Не. Адзінае, што мы можам рабіць - гэта рабіць ўсё, што ў нашых сілах. Адзінае, да каго мы можам звяртацца - да сябе. Усе адказы ўнутры нас саміх. А час ідзе. І за сумневамі вельмі лёгка спыніцца і згубіць гэты час. Час - усяму галава. Усё — справа часу. Час усё загойвае. Так прынята казаць з дарослай свядомай пазіцыі.
У моманты ўздыму і радасці такія пытанні надаюць сілаў, матывацыі, адчуванне маштабу і перспектывы. У моманты роспачы і адчаю — гэтыя пытанні могуць бянтэжыць і турбаваць разварушаную свядомасць яшчэ больш, блытаць думкі і абуджаць страхі.
А раптам будзе яшчэ горш? А, можа быць, лепей было наогул нічога не спрабваць і не рабіць? А можа?... А што калі? А рабіць кінафестываль ці не рабіць? А рабіць яго ў online-фармаце ці ўжывую? І так далей да бясконцасці. І так можна проста з'ехаць зглузду ад колькасці пытанняў і адсутнасці дакладных адказаў і гарантый.
Гэтыя навязлівыя думкі-сумневы не робяць нашае жыццё лягчэйшым. Мы ніколі не даведаемся "а што калі". Ёсць толькі тут і цяпер. А час ідзе. І даводзіцца рабіць выбар за выбарам, якія вядуць нас туды, дзе мы цяпер.
Хтосьці можа параіць нам, што рабіць? Не. Хтосьці можа гарантаваць нам той ці іншы канкрэтны вынік? Не. Адзінае, што мы можам рабіць - гэта рабіць ўсё, што ў нашых сілах. Адзінае, да каго мы можам звяртацца - да сябе. Усе адказы ўнутры нас саміх. А час ідзе. І за сумневамі вельмі лёгка спыніцца і згубіць гэты час. Час - усяму галава. Усё — справа часу. Час усё загойвае. Так прынята казаць з дарослай свядомай пазіцыі.
А што мы? Мы ідзем! Мы стараемся не губляць часу, захаваць тое лепшае, што яшчэ маем, захаваць адно аднаго і, можа быць, нават стварыць нешта новае і класнае. Нейкае зернейка закласці на будучыню, дыхаць, пасьміхацца, падтрымліваць адна адну і адно аднаго, радавацца побытавым дробязям, што яшчэ засталіся ў зоне нашага кантролю, каб канчаткова не згубіць сэнс. Мы ідзем, факусуемся на дабрыні і каханні, на тым, каб ствараць новыя, але па-звыкламу класныя рэчы, каб ззяць, і каб трошку святлей стала навокал ад таго, што мы робім. Таму — кіно ідзе!
Кіно ўвасабляе нашу нязломную волю і аптымізм, нашую прагу да жыцця і справядлівасці. Права - людзьмі звацца. Кіно ідзе таксама, як і час, імкліва і павольна, хаатычна і структуравана, але несупынна. Кіно ідзе так, як вада камень точыць. Кіно ідзе, а кінафестываль "Паўночнае ззянне" — гэта казачны магічны праваднік, які зараджае стваральнай жыццёвай энергіяй усіх, хто да яго спрычыніцца і дакранецца.
У плыні сумневаў, мітрэнгаў і страхаў — рух — гэта адзінае, што нам застаецца. Не спыняцца! Дыхаць! Не спыняцца! Удох-выдых! Не спыняцца! Дыхаць! Рухацца! Рухацца! Ісці!
У рэшце рэшт, "Нашто ж на зямлі / Сваркі і звадкі, боль і горыч, / Калі ўсе мы разам ляцім /Да зор?".
Кіно ўвасабляе нашу нязломную волю і аптымізм, нашую прагу да жыцця і справядлівасці. Права - людзьмі звацца. Кіно ідзе таксама, як і час, імкліва і павольна, хаатычна і структуравана, але несупынна. Кіно ідзе так, як вада камень точыць. Кіно ідзе, а кінафестываль "Паўночнае ззянне" — гэта казачны магічны праваднік, які зараджае стваральнай жыццёвай энергіяй усіх, хто да яго спрычыніцца і дакранецца.
У плыні сумневаў, мітрэнгаў і страхаў — рух — гэта адзінае, што нам застаецца. Не спыняцца! Дыхаць! Не спыняцца! Удох-выдых! Не спыняцца! Дыхаць! Рухацца! Рухацца! Ісці!
У рэшце рэшт, "Нашто ж на зямлі / Сваркі і звадкі, боль і горыч, / Калі ўсе мы разам ляцім /Да зор?".
Маніфест з нагоды слогану 7-га фестывалю кіно "Паўночнае ззянне" — КІНО ІДЗЕ!
Заснавальніца і дырэктарка
кінафестывалю «Паўночнае ззянне»
кінафестывалю «Паўночнае ззянне»
Воля Чайкоўская
МАНIФЕСТ
Мы пастаянна задаем сабе пытанні: куды мы ідзем? Насустрач чаму мы рухаемся? Асабліва, мы задаем сабе гэтыя пытанні, калі здаецца, што ўсё спынілася, тупік, надзеі няма ці яна паслабела, калі з'яўляецца адчуванне, што няма развіцця і не зразумела, які вынік нас чакае наперадзе.
У моманты ўздыму і радасці такія пытанні надаюць сілаў, матывацыі, адчуванне маштабу і перспектывы. У моманты роспачы і адчаю — гэтыя пытанні могуць бянтэжыць і турбаваць разварушаную свядомасць яшчэ больш, блытаць думкі і абуджаць страхі.
А раптам будзе яшчэ горш? А, можа быць, лепей было наогул нічога не спрабваць і не рабіць? А можа?... А што калі? А рабіць кінафестываль ці не рабіць? А рабіць яго ў online-фармаце ці ўжывую? І так далей да бясконцасці. І так можна проста з'ехаць зглузду ад колькасці пытанняў і адсутнасці дакладных адказаў і гарантый.
Гэтыя навязлівыя думкі-сумневы не робяць нашае жыццё лягчэйшым. Мы ніколі не даведаемся "а што калі". Ёсць толькі тут і цяпер. А час ідзе. І даводзіцца рабіць выбар за выбарам, якія вядуць нас туды, дзе мы цяпер.
Хтосьці можа параіць нам, што рабіць? Не. Хтосьці можа гарантаваць нам той ці іншы канкрэтны вынік? Не. Адзінае, што мы можам рабіць - гэта рабіць ўсё, што ў нашых сілах. Адзінае, да каго мы можам звяртацца - да сябе. Усе адказы ўнутры нас саміх. А час ідзе. І за сумневамі вельмі лёгка спыніцца і згубіць гэты час. Час - усяму галава. Усё — справа часу. Час усё загойвае. Так прынята казаць з дарослай свядомай пазіцыі.
У моманты ўздыму і радасці такія пытанні надаюць сілаў, матывацыі, адчуванне маштабу і перспектывы. У моманты роспачы і адчаю — гэтыя пытанні могуць бянтэжыць і турбаваць разварушаную свядомасць яшчэ больш, блытаць думкі і абуджаць страхі.
А раптам будзе яшчэ горш? А, можа быць, лепей было наогул нічога не спрабваць і не рабіць? А можа?... А што калі? А рабіць кінафестываль ці не рабіць? А рабіць яго ў online-фармаце ці ўжывую? І так далей да бясконцасці. І так можна проста з'ехаць зглузду ад колькасці пытанняў і адсутнасці дакладных адказаў і гарантый.
Гэтыя навязлівыя думкі-сумневы не робяць нашае жыццё лягчэйшым. Мы ніколі не даведаемся "а што калі". Ёсць толькі тут і цяпер. А час ідзе. І даводзіцца рабіць выбар за выбарам, якія вядуць нас туды, дзе мы цяпер.
Хтосьці можа параіць нам, што рабіць? Не. Хтосьці можа гарантаваць нам той ці іншы канкрэтны вынік? Не. Адзінае, што мы можам рабіць - гэта рабіць ўсё, што ў нашых сілах. Адзінае, да каго мы можам звяртацца - да сябе. Усе адказы ўнутры нас саміх. А час ідзе. І за сумневамі вельмі лёгка спыніцца і згубіць гэты час. Час - усяму галава. Усё — справа часу. Час усё загойвае. Так прынята казаць з дарослай свядомай пазіцыі.
А што мы? Мы ідзем! Мы стараемся не губляць часу, захаваць тое лепшае, што яшчэ маем, захаваць адно аднаго і, можа быць, нават стварыць нешта новае і класнае. Нейкае зернейка закласці на будучыню, дыхаць, пасьміхацца, падтрымліваць адна адну і адно аднаго, радавацца побытавым дробязям, што яшчэ засталіся ў зоне нашага кантролю, каб канчаткова не згубіць сэнс. Мы ідзем, факусуемся на дабрыні і каханні, на тым, каб ствараць новыя, але па-звыкламу класныя рэчы, каб ззяць, і каб трошку святлей стала навокал ад таго, што мы робім. Таму — кіно ідзе!
Кіно ўвасабляе нашу нязломную волю і аптымізм, нашую прагу да жыцця і справядлівасці. Права - людзьмі звацца. Кіно ідзе таксама, як і час, імкліва і павольна, хаатычна і структуравана, але несупынна. Кіно ідзе так, як вада камень точыць. Кіно ідзе, а кінафестываль "Паўночнае ззянне" — гэта казачны магічны праваднік, які зараджае стваральнай жыццёвай энергіяй усіх, хто да яго спрычыніцца і дакранецца.
У плыні сумневаў, мітрэнгаў і страхаў — рух — гэта адзінае, што нам застаецца. Не спыняцца! Дыхаць! Не спыняцца! Удох-выдых! Не спыняцца! Дыхаць! Рухацца! Рухацца! Ісці!
У рэшце рэшт, "Нашто ж на зямлі / Сваркі і звадкі, боль і горыч, / Калі ўсе мы разам ляцім /Да зор?".
Кіно ўвасабляе нашу нязломную волю і аптымізм, нашую прагу да жыцця і справядлівасці. Права - людзьмі звацца. Кіно ідзе таксама, як і час, імкліва і павольна, хаатычна і структуравана, але несупынна. Кіно ідзе так, як вада камень точыць. Кіно ідзе, а кінафестываль "Паўночнае ззянне" — гэта казачны магічны праваднік, які зараджае стваральнай жыццёвай энергіяй усіх, хто да яго спрычыніцца і дакранецца.
У плыні сумневаў, мітрэнгаў і страхаў — рух — гэта адзінае, што нам застаецца. Не спыняцца! Дыхаць! Не спыняцца! Удох-выдых! Не спыняцца! Дыхаць! Рухацца! Рухацца! Ісці!
У рэшце рэшт, "Нашто ж на зямлі / Сваркі і звадкі, боль і горыч, / Калі ўсе мы разам ляцім /Да зор?".
Маніфест з нагоды слогану 7-га фестывалю кіно "Паўночнае ззянне" — КІНО ІДЗЕ!
МАНIФЕСТ
МАНIФЕСТ
Заснавальніца і дырэктарка
кінафестывалю «Паўночнае ззянне»
кінафестывалю «Паўночнае ззянне»
Воля Чайкоўская
2020
2020
2019
2019
2018
2018
2017
2017
2016
2016
2015
2015